Kerkklanken nr. 3 mei 2020
Kerkklanken

Nr. 3  geldig voor de maand mei 2020


Kerkklanken is het kerkblad voor leden van de Protestantse Gemeente te Sint Kruis en Aardenburg en overige abonnees.

Kerkblad Coronatijd Mei 2020

Beste gemeenteleden,

Hierbij ontvangt u, in plaats van het reguliere kerkblad, een aangepaste versie voor de maand mei.

We hebben april achter de rug. Een maand die normaliter vol zit met hoogtij. De Matthäus-Passion ging voor het eerst niet door. Ook andere concerten, zoals de Hohe Messe, gepland voor juni a.s., gaan voor de bijl. Pasen ging natuurlijk wel door, Pasen gaat altijd door; tegen het seizoen dat lente ademt is geen virus bestand. Maar we konden het hoogtepunt van het kerkelijk jaar niet vieren in de kerk. Ik weet niet of u het ook zo beleeft, maar als je niet meer mag, merk je hoe veel je ermee had. Of andersom natuurlijk. Gemeenteleden die toch al niet gingen zullen het niet missen.
            
Kerk en staat zijn gescheiden, maar gelukkig kunnen de kerken niet doen wat ze willen. Of eigenlijk wel, want ik heb de indruk dat er algehele overeenstemming tussen beide is. Het beleid van de regering wordt ook door de PKN breed ondersteund. (Niet) toevallig komt het overeen met het principe dat ik altijd al volg: als je ergens geen of weinig verstand van hebt en een ander is wel deskundig, volg dan het advies van die ander. In gewone kerkelijke zaken betekent dit, bijvoorbeeld, dat ik altijd gedwee zal instemmen met een kerkrentmeester die verantwoordelijk is voor de instandhouding van de gebouwen en scheppen geld wil uitgeven voor het behoud van ons monumentaal erfgoed. En als in het kader van koken in de kerk de kok het eten opschept, dan geef ik mij met gepaste vreugde over aan de activiteit hap, slik, weg. Gaat het evenwel om theologische kennis, dan verwacht ik dat mensen die van toeten noch blazen weten, datgene wat ik daarover zeg, voor juist aannemen. Natuurlijk niet blindelings, maar een reactie in de zin van ‘dat is ook maar een mening’ is ongepast. Er is wel een groot grijs gebied. Zo kan ik zelf ook lekker koken, dus hoef ik mij niet helemaal over te leveren aan wat de pot schaft. En een eigenwijs gemeentelid, die wel eens een boek heeft gelezen, is welkom om kritische vragen te stellen bij mijn theologische visie.

Intussen hebben heel wat mensen het loodzwaar. Op Intensive Care afdelingen, in hermetisch afgesloten tehuizen, we willen niet weten wat zich daar allemaal afspeelt. En willen het wel weten, want we willen niet wegkijken. Terwijl ik dit schrijf komt mijn vrouw binnen om te vertellen dat een bevriend stel uit onze buurt, dat de volgende dag bij ons zou komen eten en drinken (op veilige afstand in de tuin) heeft afgebeld omdat het niet goed gaat met moeder. Zelfs zodanig dat de familie in het zorgcentrum bij haar op bezoek mag. Nou dan weet je het wel, alarmerender kan het haast niet. Ik ken hun moeder ook en zo komt het allemaal heel dichtbij. Het is weliswaar geen corona, maar gewoon overlijden kan in deze tijd ook niet goed met alle restricties. Voor mij is pastoraat, naast kerkdiensten, de kern van mijn werk. En juist op die twee terreinen kan ik weinig doen. Gelukkig is het meest schrijnende in onze gemeente niet aan de orde, maar wat er wel aan de hand is, is al moeilijk genoeg. In economische zin is de situatie wereldwijd zeer zorgelijk. Ook dit kan ik dichtbij houden. Niet om uw mededogen op te wekken, want wat wij meemaken is haast niets. (Ik geef het als illustratie, omdat ik algemene stukken over hoe moeilijk het allemaal is veel te algemeen vind). Eén van mijn dochters is stewardess bij de KLM. Binnenkort niet meer. Zij hoort bij de groep die vanwege een nog tijdelijk contract, vorig jaar augustus begonnen, aan de kant wordt gezet. Zuur. Maar, vindt zij zelf gelukkig ook, een uitermate geringe kleinigheid vergeleken bij mensen die van hun werk afhankelijk zijn voor hun levensonderhoud. Neem de musici van de Bachvereniging of die van BachPlus. Die regelmatig welluidende klanken in de Sint-Baafskerk teweeg brengen. Hun leven was al geen financiële vetpot, maar staat nu voor de vraag: kan het nog wel verder? En hoe zit het met al die andere ZZP-ers die toch al kwetsbaar waren?  

Hopen en bidden, meer kunnen we niet. Met de aantekening dat bidden niet zal helpen, in die zin dat er uit de hemel een oplossing getoverd wordt. ‘Bid en werkt’ zegt het spreekwoord. We zullen het toch echt zelf moeten doen. Al kan het geen kwaad als je je laat gaan op de draagkracht van het geloof. En daar kan een gebed voor deze en gene heilzaam werken.

We zijn inmiddels zeven weken gevorderd in de lock down. Met Wuhan als voorbeeld  lijkt er op dat je dan over de helft bent van het tijdperk van de grootste isolatie. Al acht ik de informatie uit China  uitermate onbetrouwbaar. De politici daar liegen en bedriegen zodanig dat je er eigenlijk van uit moet gaan dat het omgekeerde van wat zij zeggen waar is. Niettemin, behoedzaam worden de teugels gevierd. Zo gaan de scholen mondjesmaat open. Als dat goed afloopt en de statistieken en grafieken zich in toom houden kan over enkele weken de economie een beetje zuurstof worden toegediend. Naar de kapper hoef ik niet, mijn vrouw hanteert meedogenloos de tondeuse zodra mijn haardos te welig tiert.

Wanneer kunnen we weer kerkdiensten houden? Bijeenkomsten met (veel) minder dan honderd mensen zullen wellicht in juni weer gehouden kunnen worden. Als dat zo is - en u belooft  niet allemaal naar de kerk te komen - dan gaat het lukken om daaronder te blijven. Ik droom er al van! Een ouderling aan de deur met een teller in de hand, die reeds om tien voor tien een stopteken geeft en roept: “Vol!”   

Ik wens in het bijzonder degenen die het zwaar hebben toe, dat het licht aan het einde van de tunnel daagt.


In Memoriam
Op zondag 29 maart stuurde ik een handvol ansichtkaarten aan gemeenteleden, van wie ik weet dat ze geen internet hebben. Om te laten weten dat uit het oog voor mij niet uit het hart was. Eén van de adressen was van de gebroeders Maas. De volgende dag ontving ik een email van een schoonzus. Bram was overleden, in de leeftijd van 78 jaar. Dit kwam voor mij wel en niet als een verrassing. Het lag in de lijn van de verwachting omdat zijn gezondheid, om het eufemistisch uit te drukken, al jaren niet bijzonder goed was. Wel was ik verrast omdat er, voor zover ik weet, geen signalen waren geweest, dat hij aanmerkelijk achteruit ging. Toen ik in december 2016 als predikant in deze gemeente begon, waren Jan en Bram Maas de eersten bij wie ik pastoraal langs ging. Hun afgelegen boerderij aan de Langeweg voelde als een sprong terug in de tijd. Heel bijzonder vond ik het om het erf op te gaan. Met poezen en pauwen, en ander gedierte (waarschijnlijk ook ongedierte) dat je daar aantrof. De keuken ademt de vintage sfeer uit van de jaren zestig. Ik vond het geweldig om daar in te gaan en ging dan ook nooit met tegenzin naar dit adres. Om misverstanden te voorkomen: ook mijn bezoeken op andere adressen doe ik niet met tegenzin. Hoewel de keuken het centrale punt van de huishouding vormde, zat Bram vaak op zijn kamer. Altijd met de televisie aan. Hij hield van voetbal, vooral van Ajax. Wat dat betreft heeft hij afgelopen jaar nog een mooie glorietijd meegemaakt. Maar niet alleen de Amsterdamse club, voetbal in het algemeen deed hem wat. Zo keek hij met plezier naar het EK voor vrouwen in 2017, toen die dekselse meiden kampioen werden. “Volgens mij gaat het u niet om de sport, maar om de vrouwen” merkte ik eens op en dat beantwoordde hij met een gulle lach. Met genoegen wist hij ook te vertellen hoe hij veertig jaar geleden op sterven na dood was. Zo ver heen was hij, dat hij door de pastoor, het was een RK ziekenhuis in Brugge, werd “bediend”. Op dat moment dacht hij: “Zo, dat is niet best.”  Wonderlijk genoeg bleef hij in leven. Waarna de geestelijke zei: “Onkruid vergaat niet.”  Dat viel bij Bram in goede aarde. Zijn hele leven, ook zijn werkzame leven, bracht hij door op de boerderij. Met name verzorgde hij de dieren. Bram kon, behalve beminnelijk, ook dwars zijn. En had een enorme hekel aan drammen. Zo ervoer hij het gedrag van de gemeenteambtenaar, die tegen hem zei dat hij het pluimvee moest ophokken. Het was in de tijd van de vogelpest. Bram was niet genegen daaraan mee te werken Gelukkig werd de zaak te elfder ure in de minne geschikt en werden de vogels alsnog tijdelijk opgesloten. Hetgeen voorkwam dat Bram zelf achter de tralies op water en brood kwam te staan. Jehova’s getuigen waren welkom om hun periodieken af  te leveren, De Wachttoren en Ontwaakt! Maar ze moesten niet proberen hem te bekeren, dan stootten ze tegen een betonnen muur. “Leest u die blaadjes dan?” vroeg ik, terwijl ik het antwoord al voelde aankomen. Nee, dat niet. De getuigenissen van Jehova gingen direct op de stapel oud papier. Bram had genoeg aan de God die hem van jongs af aan met de paplepel toegediend was. De Here, van wie de psalm zegt dat Hij herder is.

In de coronatijd kan van een normaal afscheid geen sprake zijn. Met meer mensen dan ik had gedacht - het getal kwam boven de twintig, doch onder de door de overheid gestelde limiet - kwamen we samen op de begraafplaats. Op verzoek van Jan hield ik een overweging in verband met Psalm 23. Met een dankwoord van Brams jongste broer en het afsluitend gebeden ‘Onze Vader’ hebben we Bram aan de aarde toevertrouwd. Wij gedenken hem als een innemende man.

Ds. Edward van der Kaaij

Kerkklanken 2020, nummer 2, het laatste reguliere kerkblad dat de maanden april en mei besloeg, kunnen we met recht een historische editie noemen. En wel omdat er geen kerkblad eerder was met zo veel onjuiste informatie. Dat gaan we nooit meer overtreffen! In de eerste plaats natuurlijk de aangekondigde kerkdiensten. Slechts één daarvan is gehouden. En wat dacht u van de vooruitblikken op de Baafse Belevingen? Lenny Kuhr op 10 mei?  ‘Het lied gaat door’ is de titel van haar concert. Dat is zonder twijfel het geval, maar het concert gaat niet door. En de voormalige First lady van Georgië komt niet spreken in de Baafse Beleving van 28 juni; zij is in Georgië. Zie daar maar eens uit te komen. Aanvankelijk hadden we 13 september a.s. als alternatieve datum afgesproken. Na het bericht van de minister- president dat alle evenementen tot 1 september zijn verboden, heb ik, in overleg met Sandra, de handdoek geworpen. Het geloof dat op 13 september een Baafse Beleving kan worden gehouden met de enorme impact die ons voor ogen staat (meer dan honderd mensen en een drukbezochte sponsorlunch) was er niet meer. Zo ongelovig ben ik nu ook weer wel. Volgend jaar dan maar. Op het moment waarop ik dit schrijf komt er een mail van Sandra Roelofs binnen dat ze op 29 augustus 2021 hoopt te komen. Noteer het nu al in uw agenda. Ook als u tot nu toe niet van plan er naar toe te gaan. In dezelfde dienst is er een muzikale bijdrage van de befaamde Georgische pianiste Ana Gogava, die speciaal hiervoor uit Londen naar Aardenburg komt. Dat hebben we te danken aan het netwerk van de voormalige First lady.

Ook met Lenny Kuhr gaan, zowel lied, als concert door, en wel op 13 juni 2021, deo- en coronavirus volente.

De prachtige concerten die het kerkblad meldde, ik heb daar al over geschreven. En dan de diensten op Coensdike. Die vielen als eerste om. Net toen ik had besloten om ze te annuleren - ik zou het mijzelf nooit vergeven hebben als ik het virus van buiten naar binnen zou hebben gebracht - kwam vanuit het zorgcentrum het bericht dat bijeenkomsten van bewoners, waaronder de dienst, niet toegestaan werden.

Van belijdenis door de drie broers van de familie Claushuis kon natuurlijk ook geen sprake meer zijn. Dat gaan ze volgend jaar met Pasen doen. Mits het van de regering mag. En anders wordt het gewoon 2022. Het meest curieus van alles wat niet doorging, komt  nu. Er stond een jubileum aangekondigd: ‘Piet Beun 75 jaar organist’ was titel van een stukje. Met een uitnodiging aan u allen om te komen naar een door hem uitgevoerd orgelconcert op 25 april in de doopsgezinde kerk te Rotterdam. Daarna de daaraan gekoppelde ontmoeting met een hapje en een drankje. Natuurlijk was het half maart al evident dat dit niet door zou kunnen gaan. Van uitstel is echter geen sprake. Het is afstel geworden. Zo bleek op 21 april toen ik het bericht ontving dat Piet Beun (1932) is overleden. Sinds 1944 was hij organist, hij begon als twaalfjarige in de Peperbusse te Sint Kruis.  Zijn 75-jarige jubileum heeft hij dus wel gehaald, maar niet gevierd. Een jaar later speelde hij al in de Sint-Baafskerk. Zo jong in zo’n kerk, dan kun je wel wat. Toen ik hier predikant werd was Piet al in zijn nadagen. Ik heb hem nog drie keer als organist meegemaakt, de tijd was aangebroken om te stoppen. We zagen elkaar nog wel eens bij de uitvoering van de Matthäus-Passion. Ik heb Piet leren kennen als een muzikale man met een rijk gevuld leven. Zijn nabestaanden, in de eerste plaats zijn vriend en levenspartner Roelof, wens ik dierbare herinneringen toe.

Ds. Edward van der Kaaij

Stadsdichter van Aardenburg

Inmiddels heeft u het wel al in de krant gelezen dat de oudste stad van Zeeland ook een eigen stadsdichter heeft. Voor het eerst in haar geschiedenis. Vroeger was er wel een kamer van retorica onder de zinspreuk “In minnen groenen” opgericht in 1860 en op non actief sinds 1918.

Rogier de Jong heeft de verkiezing tot stadsdichter gewonnen.
Uit een tiental gedichten heeft een jury een vijftal gedichten genomineerd. Tevens hebben de vijf gedichten veertien dagen lang voor het raam van Casa Portiera ABC gehangen. Ook konden mensen digitaal stemmen via de website van de Stadsraad Aardenburg. In totaal zijn 70 stemmen uitgebracht waarvan er 27 zijn uitgebracht op zijn gedicht. 18 stemmen werden uitgebracht op het gedicht van Hannie de Backere genaamd “Dag mevrouw, dag meneer”.

Het gedicht heet Genade en wordt met toestemming van de dichter hieronder gepubliceerd:

Aardenburg

Dit is geen stad voor bange
mensen. Romeinse sandalen
rusten gesneuveld naast skeletten
van jonge soldaten. In de

Sint-Baafs luisteren de doden
naar barokke koralen terwijl
toeristen zich vergapen aan de
gaten in een Edammer vlag.

Dit oord is vrijgevochten en
gelukzalig: er waakt een maagd
met een inktpot. Zij zal u genadig
zijn mits u haar kunt verdragen.

Zij woont in een schatkamer onder
de Schelde. Wijs is zij en niet ongenegen:
zij zegent kikkers en nachtuilen en
zal ook u liefdevol vrijspreken.


Protestantse Gemeente
te Sint Kruis en Aardenburg

Predikant: Ds. Edward van der Kaaij,
Email:       edwardvanderkaaij@hotmail.com   06-40393219      
Pastoraat:  tijdelijk scriba J.A. Arendse  


 
Kerkgebouwen:

PEPERBUSSE,  Schoolpad 2, Sint-Kruis
SINT-BAAFSKERK, Sint Bavostraat 5,  Aardenburg
Website: sintkruis-aardenburg.protestantsekerk.net
emailadres:       info@pknaardenburg.nl

Scriba:                                            Dhr. J.A. Arendse,  0117-492862
Administrateur/Griffier:                Dhr. D.M. de Pooter,  0627850061
Kerkelijk bureau postadres:                  Weststraat 22, 4527 BT Aardenburg
Cantor-Organist:                          Dhr. A.M. van de Wege, 0643713673
College van Kerkrentmeesters:    NL14ABNA0557416434
Bovenstaand nummer geldt ook voor giften orgelfonds en bijdrage kerkklanken. Vermeld dan gift orgelfonds of gift kerkklanken. 

Diaconie                              
Penningmeester Administrateur Leendert Daansen
Tel. 0117-492356       email daans014@planet.nl
                                     
IBAN : NL41RABO0373735952                           

Redactie:   Ds. Edward van der Kaaij en Dick de Pooter.
Kopij uiterlijk 25 mei naar info@pknaardenburg.nl

Adverteren halve pagina 150 euro per jaar. Voor info Dick de Pooter.